Dữ liệu GDP Nhật điều chỉnh giảm, BOJ đối mặt khó khăn về tăng lãi suất?

12:00 | 12/03/2025

Mặc số liệu tăng trưởng kinh tế Nhật Bản được điều chỉnh giảm mạnh, đồng yên vẫn tăng giá trong phiên giao dịch ngày 11/3 tại thị trường châu Á...

Số liệu điều chỉnh mới được công bố cho thấy nền kinh tế Nhật Bản đạt tốc độ tăng trưởng 2,2% trong quý 4/2024, thấp hơn nhiều so với báo cáo lần đầu. Sự điều chỉnh này là một dấu hiệu cho thấy tiêu dùng trong nước còn yếu, có thể làm khó Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) nếu cơ quan này đang có ý định sớm có đợt tăng lãi suất tiếp theo.

Trên đây là số liệu đã qua điều chỉnh được Văn phòng Nội các Nhật Bản công bố ngày 11/3. Trước đó, trong lần công bố sơ bộ, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của nước này đạt mức tăng 2,8% (số liệu đã được hiệu chỉnh theo các yếu tố mùa vụ để phản ánh mức tăng theo kỳ 1 năm) trong quý cuối cùng của năm ngoái. Không chỉ thấp hơn số liệu sơ bộ, số liệu điều chỉnh cũng thấp hơn so với dự báo của giới phân tích.

Nếu so với quý trước, GDP quý 4 của Nhật tăng 0,6% sau điều chỉnh, so với mức tăng 0,7% của lần công bố sơ bộ.

Giới phân tích hiện đang dự báo BOJ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp chính sách tiền tệ tiếp theo dự kiến diễn ra vào ngày 18-19/3. Tuy nhiên, cơ quan này có thể sẽ thảo luận về đợt tăng lãi suất tiếp theo có khả năng diễn ra sớm nhất vào tháng 5, do lo ngại về áp lực lạm phát leo thang vì tiền lương tăng và xu hướng tăng kéo dài của giá thực phẩm.

Mặc số liệu tăng trưởng kinh tế Nhật Bản được điều chỉnh giảm mạnh, đồng yên vẫn tăng giá trong phiên giao dịch ngày 11/3 tại thị trường châu Á. Có thời điểm, đồng yên tăng giá hơn 0,4% so với USD, đạt dưới 146,6 yên đổi 1 USD, mức cao nhất của yên trong vòng 5 tháng trở lại đây.

Từ mức cao nhất 7 tháng thiết lập vào tháng 1, đồng USD đến nay đã giảm giá hơn 7% so với đồng yên. Giữa lúc thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh gần đây do mối lo liên quan đến các động thái thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đồng USD không phát huy được vai trò kênh đầu tư an toàn. Trái lại, đồng yên và đồng franc Thụy Sỹ đang được mua nhiều như một “hầm trú ẩn”, và đồng euro cũng tăng giá mạnh do nhà đầu tư lạc quan về kế hoạch mở rộng tài khóa của Đức.

BOJ mới chấm dứt lãi suất âm vào tháng 3 năm ngoái bằng đợt tăng lãi suất đầu tiên sau 17 năm. Đến nay, BOJ đã nâng lãi suất 3 lần, đưa lãi suất ngắn hạn lên 0,5% vào tháng 1 vừa qua - mức cao nhất từ khủng hoảng tài chính 2008.

Dù gây thất vọng, số liệu GDP sau điều chỉnh của Nhật Bản vẫn cho thấy sự tăng tốc so với quý trước. Trong quý 3/2024, kinh tế Nhật chỉ đạt mức tăng hàng năm 1,2%. Điều này ủng hộ khả năng BOJ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, nghĩa là lãi suất sẽ tiếp tục tăng - Giám đốc đầu tư Sonal Desai của công ty Franklin Templeton Fixed Income nhận định trong một báo cáo.

“BOJ có thể sẽ tăng lãi suất thêm ít nhất 2 lần trong năm nay. Chúng tôi nghiêng về khả năng sẽ có 3 lần tăng lãi suất”, ông Desai nói, dự báo lãi suất cuối cùng trong chu kỳ tăng này của BOJ sẽ cao hơn mức 1%.

Thống đốc BOJ Kazuo Ueda và các thành viên khác của hội đồng chính sách tiền tệ đã phát tín hiệu tiếp tục tăng lãi suất nếu lạm phát bền vững trên mục tiêu 2% của BOJ. Lập trường cứng rắn này đã đưa lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm gần đây tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 10/2008. Ngoài ra, lợi suất trái phiếu Nhật còn tăng do xu hướng bán tháo trái phiếu trên toàn cầu và tuyên bố của BOJ về việc sẽ tiếp tục giảm chương trình mua trái phiếu.

Tốc độ lạm phát toàn phần ở Nhật đã duy trì trên mục tiêu 2% của BOJ trong suốt 34 tháng. Số liệu gần đây nhất cho thấy lạm phát toàn phần ở nước này đã lên tới 4%, cao nhất 2 năm.

Lạm phát “lõi của lõi” - thước đo không bao gồm giá thực phẩm tươi sống và năng lượng, được BOJ coi là căn cứ sát thực nhất của lạm phát - tăng tốc nhẹ lên 2,5% trong tháng 1, cao nhất kể từ tháng 3/2024.

Số liệu do Bộ Nội vụ Nhật Bản công bố ngày 10/2 cũng cho thấy chi tiêu của các hộ gia đình nước này tăng 0,8% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 3,6% mà các nhà kinh tế đưa ra trong một cuộc khảo sát của Reuters.

“Lạm phát dai dẳng và tăng trưởng tiền lương còn yếu hơn so với lạm phát sẽ khiến tiền lương thực tế càng khó tăng hơn. Như vậy, tiêu dùng trong nươc sẽ khó được cải thiện hơn”, chuyện gia Stefan Angrick của công ty Moody’s Analytics nhận xét.

Tiêu dùng tư nhân, lĩnh vực chiếm hơn một nửa nền kinh tế Nhật Bản, đi ngang trong quý 4, thay vì tăng 0,1% như số liệu công bố lần đầu và sau khi tăng 0,7% trong quý 3. “Việc số liệu tiêu dùng bị điều chỉnh giảm đặt ra bất lợi cho chủ trương tăng lãi suất của BOJ, nhưng có lẽ sẽ không dẫn tới thay đổi lớn trong đánh giá về nền kinh tế”, nhà kinh tế Masato Koike của công ty SOMPO Institute Plus nhận định trong một báo cáo.

An Huy

Theo VnEconomy